قریب یک قرن و ربع
پیش، در یک خانواده دریانورد بوشهری، مردی زندگی می‌کرد به نام « ناخدا
احمد» که با کشتی‌های بادبانی علاوه بر این که سر تا سر خلیج فارس را طی
کرده بود، تا سواحل هند و افریقا و زنگبار هم دریانوردی نموده بود. ناخدا
احمد دو پسر داشت: «ناخدا رضا» که در شط‌العرب و رود کارون، کشتی‌های تجاری
را راهنمایی می‌کرد و نیز در حدود سال 1255 هجری شمسی خداوند به ناخدا
احمد فرزند ذکور دیگری عطا کرد که او را «عباس» نام نهادند.
عباس
تحصیلات ابتدائی را در مکتب خانه فرا گرفت و همین که به سن دوازده سالگی
رسید به همراه پدرش به دریانوردی پرداخت و چون استعداد و هوش بسیاری داشت
به سرعت در کشتی‌رانی و دریانوردی مهارت یافت.
عباس که بعد‌ها به کاپیتان عباس (ناخدا عباس) شهرت یافت و نام‌‌خانوادگی «دریانورد» را برای خود انتخاب کرد، از راه مفاخرت گوید:
لیک از فضل خداوند کریم ذوالمنن
وارث دریانوردی باشم از جد و پدر
ناخدا
عباس در مسافرت‌ها به واسطه‌ی معاشرت و آمیزش با مردم ممالک خارجه به
زبان‌های انگلیسی، هندی، آلمانی، فرانسوی و ژاپونی آگاهی کامل داشته و صحبت
می‌کرده. « آشنایی وی با سه زبان اول بیشتر مورد تأیید و اتفاق مطلعین
است»
از صفات ناخدا عباس می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:
1ـ
او مردی متدین و با ایمان بوده و نسبت به خانواده عصمت و طهارت و ائمه
اطهار مخصوصاً امام سوم شیعیان ارادت سرشاری داشته است ( در ماه‌های محرم و
صفر و ایام عزاداری هر جا که بود در مجالس روضه‌خوانی حاضر می‌شد و بدون
هیچ گونه توقعی و با ایمانی پاک، نوحه‌هایی را که خود ساخته بود با آهنگ
مخصوص می‌خواند.
2ـ
مرحوم ناخدا عباس مردی وطن‌پرست و ایران‌دوست بود و نسبت به ایران عشق
می‌ورزید و آرزو داشت که ایران یک بحریه‌ی قومی داشته باشد تا منافع خود را
در خلیج فارس حفظ کند و امنیت سواحل و جزایر ایران را تأمین نماید.
3ـ شادروان دریانورد مردی درستکار و صدیق و وظیفه‌شناس بود.
گفتنی‌ست ناخدا دریانورد اولین کاپیتان ایرانی‌ست که به فرماندهی یک کشتی ایرانی منصوب شده است.
می‌گویند
ناخدا عباس اولین کسی بوده که مراسم عزاداری امروز‌ی بندر بوشهر را به این
شکل در آورده است و ریتم و آهنگ را وارد کرده است. او از شاعران زمان خود
بوده است بر اساس احتمالات و شواهد می‌گویند که وی اولین کسی بوده که ساز
(پیانو) را وارد ایران می‌کند.
«بعضی
از افراد در خصوص آشنایی وی با موسیقی نقل می‌کنند که ظاهراً ناخدا عباس
در کشتی تحت فرماندهی خود، پیانویی داشته که آن را به خوبی می‌نواخته است.
در همین رابطه می‌گویند از ناخدا عباس تعدادی کاغذ که بر روی آنها نت‌هایی
نوشته شده است موجود می‌باشد و خانواده او به تازگی آنها را برای اجرا در
اختیار یکی از موسیقی‌دانان قرار داده‌اند که اجرای بعضی از نت‌های موجود
شبیه بعضی از آهنگ‌های نوحه ناخدا عباس بوده است.
وی
بعد از سال‌ها زندگی در بوشهر، محله‌ی جبری (زیارتی‌ها) به خاطر شرایط
کاری‌اش به خوزستان (شاهپور و اهواز) منتقل شد که در آنجا نیز به
نوحه‌خوانی پرداخت و شاید اولین کسی بود که نوحه‌خوانی و سینه زنی بوشهر را
در خوزستان رواج داد و با این که در اواخر عمر به دلیل کهنسالی توان
ایستادن را از دست داده بود بر روی صندلی می‌نشست و برای عزاداران نوحه
می‌خواند تا این که سرانجام در سیزده فروردین سال 1332 هـ . ش روی در نقاب
خاک پنهان ساخت و به این ترتیب 78 سال زندگی پرماجرای او در اهواز به پایان
رسید.
پیکر
شادروان دریانورد با مشایعت جمع کثیری از تشییع کنندگان بوشهری و خوزستانی
و با حضور عده‌ای از پرسنل نیروی دریایی که غرق در ماتم شده بودند همراه
با نواختن سنج و دمام در امام‌زاده علی‌بن‌محمد‌زیار( مهزیار) به خاک سپرده
شد و آن طور که نقل می‌کنند بر روی سنگ مزارش این بیت را نوشته‌اند:
من از خدمت این آب و خاک
نیاسوده‌ام جز به وقت هلاک
این چند بیت شعر را مرحوم استاد "محمد شریفیان" در سوگ "ناخدا عباس‌دریانورد" سروده است:
تو ای دریانورد آخر به زیر گل وطن کردی
ز هجرت دوستان را به سختی در محن کردی
تو بودی ذاکر شاه شهیدان زاده‌ی زهرا
همیشه یادی از مظلوم بی‌غسل و کفن کردی
پریدی زین قفس بیرون مثال مرغ خوش الحان
بهار آمد عزیز من مگر میل چمن کردی
تو رفتی ناخدا آسوده گشتی از غم دنیا
دل بوشهر‌یان از مرگ خود بیت الحزن کردی
بعد از ناخدا عباس دریانورد، مرحوم جهانبخش کردی زاده معروف به بخشو با صدایش انرژی مضاعفی به بازوان مردان سخت کوش جنوب تزریق کرد:
 |
| خدا بیامرزدتان - کاش امروز هم بودید کمی برای بدبختی وبوشهر می خواندید ولی همان بهتر که از این دنیای پر محنت رفتید |
بعد
از بخشو، در بوشهر و آبادان مداحان زیادی تربیت شدند و تا امروز که بوشهر
چندین مداح بسیار خوب دارد همچون ایمان میرشکاری و ناخدا و گراشی و
گوهرشناس و کشتکار بوشهری و ...
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر