میدان گازی پارس جنوبی و لایه نفتی پارس جنوبی

میدان گازی پارس جنوبی (در قطر: گنبد شمالی) بزرگترین میدان گازی جهان است که در خلیج فارس و در آبهای سرزمینی ایران و قطر واقع شده‌است. این میدان گازی بین ایران و قطر مشترک بوده و در کشور قطر میدان گازی گنبد شمالی نام دارد. در صورت برداشت کامل گاز این میدان، انرژی ده سال کل ساکنان کره زمین تامین می گردد.

مساحت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که ۳۷۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی ایران و ۶۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی قطر قرار دارد. حجم گاز برداشت‌شدنی میدان به همراه میعانات گازی، معادل ۲۳۰ بیلیون بشکه نفت خام است.

ذخیره بخش ایرانی میدان ۱۴ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۱۰ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۱۷ بیلیون بشکه میعانات گازی (۹ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران و ۸ درصد از ذخایر گازی جهان است.

ذخیره بخش قطری میدان ۳۷ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۲۶ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۳۰ بیلیون بشکه میعانات گازی (۱۰ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که معادل ۹۹٫۹ درصد ذخایر گازی قطر و ۲۱ درصد ذخایر گازی جهان است.

بهره‌برداری از مجتمع بندری پارس، از تیرماه ۱۳۸۹ به کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران واگذار شد.

قطر در نظر دارد با تکمیل پروژه‌های توسعه این میدان، در پایان سال ۲۰۱۰ به ظرفیت تولید روزانه ۱۸ میلیارد فوت مکعب در روز دست یابد.

در پایان سال ۱۳۸۸ ایران توانست به میزان تولید ۱۷۱٬۴۲۸٬۰۰۰ متر مکعب در روز دست یابد.

به گفته سیف الله جشن ساز، مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران، قطر تاکنون با ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز خود از سال ۱۹۸۸(پایان جنگ ایران و عراق) توانسته است از پارس جنوبی (گنبد شمالی قطر) به عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی جهان، برداشت کند. اما ایران با سرمایه گذاری ۴۰ تا ۷۰ (بهترین میزان)میلیارد دلاری در پارس جنوبی و عسلویه فاصلهٔ زیادی تا میزان برداشت قطری‌ها دارد.

ذخایر لایه نفتی پارس جنوبی در بخش ایران حدود ۷ میلیارد بشکه برآرود می‌شود در عین حال دل‌‌پریش معاون برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت چندی پیش از افزایش قابل توجه ذخایر این بخش خبر داده بود.

قطر در حال حاضر روانه ۴۲۵ هزار بشکه نفت از این میدان برداشت می‌کند و قصد افزایش آن به بیش از ۵۰۰ هزار بشکه را دارد اما با توجه به کوچکتر بودن بخش ایرانی این میدان، برداشت ایران از این میدان نخواهد توانست به میزان برداشت قطر برسد.